"Tekerleklerdeki bijonların sıkma momentinin arzu edilen değerlerde ve eşit olması güvenliğimiz için son derece önemlidir. Nedenini bir örnekle anlatalım: 1400 kg lık bir aracın iki yolcuyla seyrettiğini varsayalım. Bu durumda toplam yük 1600 kgdır ve tekerlek başına ortalama 400 kg yük düşer ve her bir tekerleğin 5 bijon ile sıkıldığını düşünürsek, her bijona 80 kg. yük binecektir.
Düz yolda araçla seyir halindeyken bu yük darbelerle en fazla iki katına yükselir; yani bijon başına 160 kga kadar çıkar, keskin bir virajda ise bu yük 320 kga hatta 400 kga kadar çıkabilir.
İşte bu durumlarda kontrollü torkla sıkılmış bijonlar sorunsuz görevlerini yapar ve güvenli bir sürüş sağlar. Kontrolsüz sıkılan bijonlar için ise örnek vermek gerekirse: Varsayalım ki doğru sıkma değerimiz 120 N·m ve bijonlarımızdan biri 140 N·m, bir diğeri 120 N·m, diğerleri ise 110 N·m olarak sıkılmış olsun. Değerleri özellikle
birbirine yakın seçtik. Buna rağmen tehlikenin büyük olduğunu göreceğiz.
Zor durumlarda en çok sıkılan bijona aşırı yük biner ve bazen elastiki gerilme sınırını aşar, kopma noktasına gelir. Bu esnada yük diğer dört bijona dağılır ve kopmalar ardı ardına gelebilir. Kopmaların çok sık olmamasının tek nedeni emniyet faktörlerinin çok yüksek tutulmuş olmasıdır. Ancak bu sürüş güvenliği için yeterli değildir. Sağlıklı ve güvenli seyir için bijonların doğru ve kontrollü torkla sıkılmış olmasına çok dikkat edilmesi gerekir."
Kaynak: Altaş Tork Anahtarları broşürü.
Konu eski olsa da hayatı önem tayışan bir konu olması sebebiyle dikkatimi çekmiştir. Her ne kadar önemi belirtilse de ilk paragraftaki hesaplama duran bir araba için doğru olabilir. Hareket halindeki aracın bir janta bağlı bijonuna düşen yük bu şekilde hesaplanamaz. Bijonlar sadece tekerin ve jantın dengede durmasını sağlıyor. Hız, fren, viraj etkisi gibi etkilerin oluşturduğu yükleri de hesaba katmak gerekiyor.
Ayrıca 50 km/h hızla bir arabanın içindeki insan ani duruşla 1000 kg yük etkisi oluşturuyorsa 1,5 ton ağırlığındaki bir aracın ani durma ya da çarpmada oluşturacağı yükü varın siz hesaplayın. 50 km/h hızdaki böyle bir aracın bu hesaba göre oluşturacağı yükün 15-20 ton hatta çok daha fazla olduğunu söylemek hiç de abartı olmayacaktır. Bu durumda her bir bijona düşen yük bir kaç tonlara kolayca çıkabilecektir diye tahmin ediyorum.