škodaturkey.com
Biz bir aileyiz...

100 oktan benzin & oktan articilar

0 Üye ve 5 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Çevrimdışı kaantan

  • Tam Üye
  • ***
    • İleti: 104
    • Profili Görüntüle
Bildiğiniz gibi ülkemizdede 95, 97, 98, 100 oktan benzin satılmakta. Yüksek
oktanlı benzinler genelde yüksek performans yakıtı olarak lanse edilmekte,
bu benzini kullanınca performansın arttığı, tüketimin düştüğü vs iddia
edilmekte.
 
Fakat halk tarafından bilinenlerin neredeyse tamamının yanlış olması ve
oktan meselesinin bir pazarlama taktiğine dönüşmesi sebebi ile dostlarımla
bu konunun teknik içeriğini paylaşmak istedim.
 
Öncelikle, Oktan sayısı bir referanstır ve benzinin içindeki gerçek oktan
sayısını belirtmez, ayrıca oktanın
 
PERFORMANSLA, TÜKETİMLE HİÇBİR ALAKASI ALAKASI YOKTUR.
 
Bildiğiniz gibi içten yanmalı benzinli motorlar benzin ile havayı
sıkıştırdıktan sonra buji ile ateşleyerek çalışırlar. Her motorun sıkıştırma
oranı farklıdır. Her yakıt belli bir miktar sıkıştırma basıncına kadar buji
olmadan dayanır bir süre sonra buji olmasa bile kendiliğinden yanıverir. Bu
tehlikeli bir durumdur vuruntu olarak kendini belli eder ve motora hasar
verebilir. Ayrıca performansıda düşürür. Dolayısı ile belli bir motorun
belli bir sıkıştırma ile vuruntu yapmadan (yani benzin buji çakmadan önce
kendiliğinden yanmadan) çalışabilmesi için bir minimum oktan gereklidir. BU
MİNİMUM OKTAN otoMOBİLİNİZİN KİTAPÇIĞINDA BELİRTİLİR.
 
Ama nadiren 95 oktanın üzerinde benzin gereklidir.
 
95 oktan benzin demek aldığınız benzinin içinde 95 oktan var demek değildir.
95 oktan benzinin anlamı, aldığınız benzinin kimyasal olarak vuruntuya karşı
direncinin %95 isooktan ve %5 heptan karışımıyla AYNI olduğu anlamına gelir.
 
 
 
Yani benzinin oktanı, içeriğinden dolayı değil gerçek isooktan-heptan
karışımın belli yüzdelerinde elde edilen vuruntu direncine karşılık gelecek
şekilde belirlenir. Bu sebeple 100 oktandan daha yüksek yakıtlar olabilir.
Çünkü dünyadaki en vuruntu-dirençli yakıt isooktan değildir.
 
Bunun ölçümünde iki farklı ölçüm standardı vardır fakat ülkemizde RON
kullanılmaktadır. RON dışında birde MON ölçüm sistemi vardır. Örneğin
Amerikada RON ve MON'un ortalaması alınır, bu sebeple amerikada 87 oktan
olan bir benzin avrupada 95 oktan olabilir.
 
Örneğin benim Honda otomobilimin kitapçığında RON değeri 93 oktan ve üstü
yakıt kullanabilirsiniz diyor. Bunun anlamı benim otomobilim avrupa
standardında 91 oktan (normal) benzinle bile çalışır. (Otomobilim katalitik
konvertörlü olduğu için kurşunsuz olmak kaydı ile tabiki)
 
 
 
11:1 sıkıştırma oranlı Ferrari'nin kitapçığında ise 95 oktan yazıyor. Yani
benzinin 100 yıldır var olduğunu düşünürsek 95 oktan aslında yeterince
"yüksek" bir oktan değeri.
 
Performans meselesine gelince, bir yakıtın performansı tamamen enerji
içeriğine bağlıdır. Bu enerji içeriğinin oktan sayısı ile bir alakası
yoktur. Fakat GENELDE enerji içeriği yüksek benzinler (kaliteli benzinler)
yüksek oktan adı altında satılmaktadır. Bu sebeple bazı yüksek oktanlı
benzinler daha yüksek enerjiye (yani daha yüksek performansa) sahip olabilir
(ama çok az fark edecek şekilde). Ama bu sizin otomobilinizin yada
otomobilinizin motoru bundan yararlanabilecek anlamına gelmiyor.
 
Piyasadaki otomobilin %99unda hiç farketmiyor.
 
Bu arada motorda oktan isteğini belirleyen SIKIŞTIRMA ORANI DEĞİLDİR. Ne
kadar sıkıştırma basıncı elde edildiği önemlidir. Yüksek sıkıştırma oranı
sadece elde edilebilecek maksimum sıkıştırmayı etkiler.
 
Bu durumda eğer otomobilinizi üreten firma özellikle yüksek oktanlı benzin
kullanmalısınız diye yazmadıysa yüksek oktan benzin kullanmak sadece
ekonomik olarak daha pahalıya gelecektir. Size bir yararı olmayacaktır.
 
Yüksek oktanlı benzin ancak ciddi yüksek performanslı araçlarda biraz
farketmektedir. Yani sizin otomobiliniz yüksek oktan talep etse bile
kazanacağınız fark yüzde 1-4 ancak olacaktır. Modern 300 beygirlik
motorlarda bile 10 beygir ancak farketmektedir.
AYRICA yüksek oktan SADECE maksimum güçte farkeder.
 
Yani maksimum devir, maksimum hızlanma dışındaki kullanımlarda pek bir fark
olmamaktadır.
 
Bulunduğunuz yerin rakımı yükseldikçe de oktan ihtiyacınız düşer.
 
Deniz seviyesinde 95 oktanla mutlu olan bir motor 500-1000 metre rakımda
93-91 oktanla da mutlu olacaktır.
 
Dolayısı ile size bir yararı olmayacaksa,
- ben denedim yüksek performans verdi
- bir depoyla 50km fazla gittim
- kaliteli abi bu benzin çekişi arttı
 
 
GİBİ LAFLARA ALDANMAYIN.
 
 
 
Yüksek oktanlı benzin pahalıdır. Kazıklanmayın.
 
Ayrıca yüksek oktanlı benzinin yanması daha güçtür, bu da ilginç bir ironi.
 
Peki bazı LPG çeşitlerinin 110 oktan olduğunu biliyormuydunuz?
 
Alkol katılarak oktanı yüksek ama enerji içeriği (performansı) düşük
yakıtlar yapmakta mümkündür. Daha öncede söylediğim gibi benzinin
performansı ile oktanı direk alakalı değil.
 
Oktan sayısını yükselten çeşitli katkılar mevcut. Bunlar sadece oktan
sayısını yükseltir. SADECE yüksek oktanlı benzine kesin ihtiyacınız varsa ve
bulamıyorsanız motorunuzun vuruntu yapmasını engellemek içindir.
 
Sonuç olarak oktan meselesini kafanıza takmayın alın kurşunsuz 95
otomobilinizin zevkini ucuz çıkarın.
 
LÜTFEN BU YAZIYA CEVAP OLARAK ŞUNLARI YAZMAYIN:
- Ben denedim benim motorum çok rahat çalıştı,
- Az yaktı.
- iyi kaçtı.
 
Sizin tecrübeniz sadece psikolojik bir aldanma. Size hak vermiyor değilim,
reklamı bu şekilde yapılınca aldanmamak elde değil.
 
İşin bilimi, matematiği kimyası açıkladığım gibi. Benzin satan firmalar
sokakta araçların sadece binde birinin ihtiyacı olduğu halde güzel reklam ve
pazarlama yaparak aynı benzini size pahalıya satmaya bayılıyorlar. Bunu
yurdum insanının birbirine gaz vererek körüklemeside bir olay tabi.
 
Ayrıca az yaksa bile, litresi daha pahalı, ne kar ettinizki?
 
Dizel araçlarda ÖZELLİKLE düşük oktan tercih edilir. Çünkü bu tür motorlarda
buji bulunmaz ve yakıtın kendinden tutuşması tercih sebebidir. Bu sebeple
dizellerde setan sayısı bilgisi verilir. Setanı yüksek mazot daha kolay
kendiliğinden tutuşur.
 
Bazı gelişmiş teknolojiye sahip otomobiller yüksek oktan ihtiyacı olsa bile
düşük oktanla çalışabilmekte. Bu tür araçlarda 95/98 kulanabilirsiniz ama 98
kullanırsanız daha iyi olur gibi ibareler bulunur. Bu araçlarda motor
işletim sistemi vuruntu algıladığı zaman ateşlemeyle oynayarak motorun zarar
görmesini engeller ve düşük performansta verse çalışır. Ama ancak yüksek
devirlerde yüksek akselerasyon kullanımda farketmektedir.
 
Piyasadaki otomobillerin TAMAMINA YAKININDA 95TEN YÜKSEK OKTAN HİÇBİRŞEY
FARKETTİRMEYECEKTİR.
 
Bazılarındaki farkta fiyatına deymeyecek/hissedilmeyecek oranlarda
olmaktadır.
 
Sıradan otomobili olanlar zaten konuyu hiç düşünmemeli, ekstrem yüksek
performansa sahip otomobil sahipleride otomobilin KİTAPÇIĞINA BAKMALI.
 
 
 
Yani eşe doşta servise vs sormayın. Sizden daha iyi bilmek zorunda değiller.
 
(Ülkece bu huyumuzdan vazgeçmeliyiz, kullanma kılavuzu diye bişey var ! )
 
 
 
Bizim aradığımız yüksek oktanlı DEĞİL uygun oktanlı ama uygun fiyatlı YÜKSEK
KALİTELİ benzin.
 
 
 
Buda adı sanı belli ve şekli şemali düzgün istasyonlardan elde edilebilir.
Bir benzinin özellikleri sadece oktan ve enerji içeriğinden ibaret değildir.
Motoru temizleme özelliği, istasyonun kalitesi vs bunlarda önemli J
 
arkadaşlar oktan konusunun gayet açık bir şekilde anlatılıp aklınızda soru kalmadığını tahmin ediyorum..saygılar (forumdonanımhaberdeki şubat2007tarihli 5sene önceki yazımdır)
« Son Düzenleme: 13 Şubat 2012, 17:05:36 Gönderen: kaantan »


Çevrimdışı kaantan

  • Tam Üye
  • ***
    • İleti: 104
    • Profili Görüntüle
bu arada konu sabitlenirse forum üyelerine daha faydalı olacağını düşünüyorum yönetici arkadaşlardan mümkünse bunu rica ediyorum
 
 
KİMYA MÜHENDİSLERİ ODASININ yazısınıda buldum onuda ekliyorum daha bilimsel olması açısından .bu konuyla alakalı sanırım fazlasıyla faydalı ve akıllarda soru işaretleri bırakmayacak şekilde benzer şeyler oradada mevcut buyrun..saygılar
 
 
 
 
 
 
Oktan sayısı, teknik anlamıyla, benzinin vuruntu kalitesinin değerlendirilmesi için kullanılan bir ölçüttür. Bir yakıtın oktan sayısı, yanma kalitesinin ve özellikle de zor koşullara dayanma yeteneğinin ölçüsüdür. Araç performansının düşmesinden ve motorun hasar görmesinden kaçınmak için benzinin motora uygun bir oktan kalitesine sahip olması gerekmektedir. Motorlarda kullanılacak benzin, motorun yapısına ve teknolojisine göre seçilir.
 

Oktan sayısı ölçümleri iki şekilde yapılır.
  • Araştırma Oktan Sayısı {ing. RON-Research Octane Number): Bu değer, motorun yüke binmediği ve düşük devirlerde çalıştığı durumdaki vuruntu ölçümüdür.
  • Motor Oktan Sayısı (ing MON-Motor Octane Number): Motor zorlandığında, yük altında olduğu andaki vuruntu ölçümüdür.
Birçok ülkede benzinlerin vuruntu özelliği sayısı, yani gerçek oktan sayısı, yukarıdaki iki değerin toplanarak ikiye bölünmesiyle elde edilir.[1]
Benzinli motorlarda sıkıştırma zamanında silindir içerisindeki yakıt + hava karışımının sıcaklığı sıkıştırmadan dolayı artar. Bu sıcaklık artışından dolayı, karışımın zamanından (buji ateşlenmeden) önce tutuşması vuruntuya neden olur. Vuruntu motorun performansını düşüren ve de ömrünü azaltan bir durumdur.
Vuruntunun olmaması için benzinin daha zor tutuşması sağlanmalıdır. Benzinin "oktan sayısı" ne kadar fazla ise o benzin o kadar zor tutuşur. Bu yüzden yüksek oktanlı benzin vuruntuya karşı daha dirençlidir.
Aynı zamanda benzinin zor tutuşması (yani oktan sayısının gereğinden fazla olması) da istenmeyen bir durumdur. Çünkü bujinin ateşlendiği anda benzinin tutuşması istenir. Oktan sayısı ne kadar fazla ise benzinin gerektiği anda tutuşması o kadar zor ya da geç olur. Bu da motorun performansını düşüren bir durumdur.
Örneğin araçların kitaplarında şöyle bir şey yazar "minimum 95 oktanlı, kurşunsuz benzin kullanılmalıdır". Bu, o aracın 95 oktanlı benzin ile vuruntusuz çalışmaya başladığını ifade eder. O arabada 98 oktanlı benzin de kullanabilirsiniz ama motorun performansı 95 oktana göre daha düşük olacaktır.
Piyasada "ne kadar yüksek oktanlı benzin kullanılırsa motorun peformansı o kadar artar" gibi yanlış bir düşünce var. Sayının artması insanlarda psikolojik olarak performansın da artacağı düşüncesini uyandırıyor. Aksine düşük oktanlı benzin daha performanslıdır ama vuruntuya neden olduğu için motorun performansı düşmektedir.
Sonuç itibariyle, araçların kitabında minimum 95 oktanlı benzin kullanın yazıyorsa 95 oktanlı benzin kullanılmalı. Bundan daha düşüğü ya da fazlası yukarıda belirtilen sebeplerden ötürü motorun performansını düşürmektedir.
Oktan Sayısının Belirlenmesi [değiştir]
 
Oktan sayısının belirlenmesi için benzin örneği, tek silindirli özel bir deney motorunda farklı sıkıştırma oranlarında kontrollü şartlarda yakılır.
Daha sonra bu deney motorunda, izooktan ve normal heptan karışımı ile hazırlanan deney örneği de eşit şartlarda yakılır. Deney karışımından elde edilen sonuçlar benzin örneği ile aynı olana kadar karışım oranları ayarlanır. Bu karışımda izooktan vuruntusuza yakın kalitede yanar, normal heptan ise vuruntuya yol açar.
Benzin örneği ile aynı sonuçları veren izooktan ve normal heptan karışımındaki izooktanın hacimce yüzdesi oktan sayısı olarak tanımlanır. Bir başka deyişle saf izooktanın oktan sayısı 100 kabul edilerek benzin örneğinin oktan sayısı belirlenir.
Oktan sayısı benzinler için 50-110 arasında değişmektedir. 50-75 oktan üçüncü sınıf yakıtlarda, 100-110 oktan ise uçak yakıtlarındaki değerdir. Kullanılan benzin 50 oktan ise, yandıkça patlayacak ve pistonlara çekiçle vuruyormuşçasına bir sarsıntı ile kuvvet uygulanacaktır. İdeal kuvvet, pistonları eşit ve düzenli bir şekilde iten kuvvettir.
Oktan Ayarlayıcı Katkı Maddeleri [değiştir]
 
Benzinin oktan sayısı katkı maddeleri kullanarak artırılabilir. Bu iş için en sık kullanılan madde kurşun tetra-etildir. Kurşun tetra-etil, benzine tümüyle karışıp tamamıyla buharlaşan bir sıvıdır.
Son zamanlarda kurşunlu benzin yerini kurşunsuz benzine bırakmaya başlamış ve yeni üretilen tüm araçlarda katalitik konvertör standart donanım haline gelmiştir.
Asfalt tabanlı ham petrolden üretilen benzin, motorlara parafin tabanlılardan daha az vuruntu yapmaktadır. Bütün benzinler bu iki türün karşımından elde edilir. Karışımları kontrol edilmezse kaliteleri değişir.
Kaynaklar [değiştir]

  • Kimya Mühendisleri Odası basın açıklaması, 03.09.2004
« Son Düzenleme: 14 Şubat 2012, 23:39:59 Gönderen: kaantan »


Çevrimdışı fenomen

  • OCTAVİA 1.6 FSİ 115 PS
  • Kahraman Üye
  • *****
    • İleti: 10534
    • Profili Görüntüle
Kerem bey bu anlattıklarınız akla mantığa uygun görünüyor ama bu anlatılanları bilimsel yönden eleştirebilmek için altyapım bu bilgileri eleştirmeye izin vermiyor.Velhasıl anlatttıklarınız % 100 DOĞRU OLABİLİR ama dedimya bu bilgilerin doğruluğunu test edecek bilgim yok.Teşekkürler.Benim 1.6 fsi  97 oktan koyuyordum aradada ciddi bi farkda yok napsam ki.Bana  97 oktanın çekişi daha süper gibi bunu hissediyorum sanki.
2005 OCTAVİA A5 ELEGANS 1.6 FSİ


Çevrimdışı sipartacus

  • Kahraman Üye
  • *****
    • İleti: 626
    • Profili Görüntüle
Kullanım klavuzunda 95 oktan tavsiye edilir yazıyor ama 98 oktan da kullanabilir diye yazıyor. 48ltlik bir depoda 10lt 97 kullanmayı düşünüyorum, faydası olacağı için değilde istiyorum.


Çevrimdışı burock

  • Kıdemli Üye
  • ****
    • İleti: 264
    • Profili Görüntüle
Sadece oktan olarak düşünülürse denilenler doğru. Ama yakıt firmaları 97 oktan benzinlerinde sadece oktan yükseltimi yapmıyor,bunun yanında temizleyici maddeler gibi ek katkılarda koyuyor.Bu yüzden arada bir 97 oktan alıp gazlamakta fayda var:)


Çevrimdışı Engin E

  • Kahraman Üye
  • *****
    • İleti: 8341
    • Profili Görüntüle
Oktan sayısıyla yanıcılık özelliğinin ters orantılı olduğunu duymuştum, ne derece doğru bilemiyorum.
Dünyalılardan tiskiniyorum.(G.O.R.A.)


Çevrimdışı FF

  • Y A R D I R K I N G
  • Kahraman Üye
  • *****
    • İleti: 7364
    • Profili Görüntüle
Alıntı yapılan: hetepe;319840
Oktan sayısıyla yanıcılık özelliğinin ters orantılı olduğunu duymuştum, ne derece doğru bilemiyorum.


Doğru :) oktan yükseldikçe tutuşma özelliği düşer :) yüksek sıkıştırmadan dolayı erken ve düzensiz patlamaların önüne geçmek içindir, yüksek oktan bunun içindir zaten, yüksek sıkıştırmalı daha güçlü motorlar içindir.


Çevrimdışı kaantan

  • Tam Üye
  • ***
    • İleti: 104
    • Profili Görüntüle
Alıntı yapılan: fenomen;319742
Kerem bey bu anlattıklarınız akla mantığa uygun görünüyor ama bu anlatılanları bilimsel yönden eleştirebilmek için altyapım bu bilgileri eleştirmeye izin vermiyor.Velhasıl anlatttıklarınız % 100 DOĞRU OLABİLİR ama dedimya bu bilgilerin doğruluğunu test edecek bilgim yok.Teşekkürler.Benim 1.6 fsi 97 oktan koyuyordum aradada ciddi bi farkda yok napsam ki.Bana 97 oktanın çekişi daha süper gibi bunu hissediyorum sanki.
Bence kendinize düzgün ve kaliteli bir istasyon bulun 97ye fazladan para vermenize hiç gerek kalmıyacak.sadece kitapçığınıza bakın bilgiyi onla bile doğrulamış olursunuz ama bilimsel olarak duymak istiyorsanızda haklısnız bu yüzden yukarıya  Kimya Mühendisleri Odası basın açıklaması, 03.09.2004  tarihli yazıyı şimdi kopyaladım ondanda bilimsel açıdan faydalanabilirsiniz kanımca...saygılar
 
(Bazı gelişmiş teknolojiye sahip otomobiller yüksek oktan ihtiyacı olsa bile
düşük oktanla çalışabilmektedir. Bu tür araçlarda 95/98 kulanabilirsiniz ama 98
kullanırsanız daha iyi olur gibi ibareler bulunur. Bu araçlarda motor
işletim sistemi vuruntu algıladığı zaman ateşlemeyle oynayarak motorun zarar
görmesini engeller ve düşük performansta verse çalışır. Ama ancak yüksek
devirlerde yüksek akselerasyon kullanımda farketmektedir.)
« Son Düzenleme: 14 Şubat 2012, 15:48:07 Gönderen: kaantan »


Çevrimdışı kaantan

  • Tam Üye
  • ***
    • İleti: 104
    • Profili Görüntüle
Alıntı yapılan: sipartacus;319828
Kullanım klavuzunda 95 oktan tavsiye edilir yazıyor ama 98 oktan da kullanabilir diye yazıyor. 48ltlik bir depoda 10lt 97 kullanmayı düşünüyorum, faydası olacağı için değilde istiyorum.
kabaca arada bir fark yoktur aracınız açısından, ikisinide kullanabilirsiniz ama 95oktan kullanın demiş üreticiniz.48litrede 10yada 20litre 97olsada bişey farketmiycektir velevki deniz seviyesinden yükseklerde biyerde iseniz motorun oktan isteği 95oktandan bile dahada aşağıya inmektedir.Yüksek sıkıştırmalı bir motorunuz olsa bile 95oktan tavsiye eder firmalar ve firma mühendisleri emin olun hepimizden iyi biliyorlar bu işleri..saygılar (ilgili bölümü sizede kopyalıyorum)
 
(Bazı gelişmiş teknolojiye sahip otomobiller yüksek oktan ihtiyacı olsa bile
düşük oktanla çalışabilmekte. Bu tür araçlarda 95/98 kulanabilirsiniz ama 98
kullanırsanız daha iyi olur gibi ibareler bulunur. Bu araçlarda motor
işletim sistemi vuruntu algıladığı zaman ateşlemeyle oynayarak motorun zarar
görmesini engeller ve düşük performansta verse çalışır. Ama ancak yüksek
devirlerde yüksek akselerasyon kullanımda farketmektedir)
« Son Düzenleme: 14 Şubat 2012, 15:30:57 Gönderen: kaantan »


Çevrimdışı kaantan

  • Tam Üye
  • ***
    • İleti: 104
    • Profili Görüntüle
Alıntı yapılan: hetepe;319840
Oktan sayısıyla yanıcılık özelliğinin ters orantılı olduğunu duymuştum, ne derece doğru bilemiyorum.
Doğru duymuşsunuz oktan sayısıyla yanıcılık ters orantılı alta kopyalıyorum bahsi geçen cümle mevcut zaten yazımdada
^^Ayrıca yüksek oktanlı benzinin yanması daha güçtür, bu da ilginç bir ironi^^


Çevrimdışı kaantan

  • Tam Üye
  • ***
    • İleti: 104
    • Profili Görüntüle
KİMYA MÜHENDİSLERİ ODASININ yazısını buldum bu konuyla alakalı sanırım fazlasıyla faydalı ve akıllarda soru işaretleri bırakmayacak şekilde benzer şeyler oradada mevcut buyrun..saygılar
 
 
 
 
Oktan sayısı, teknik anlamıyla, benzinin vuruntu kalitesinin değerlendirilmesi için kullanılan bir ölçüttür. Bir yakıtın oktan sayısı, yanma kalitesinin ve özellikle de zor koşullara dayanma yeteneğinin ölçüsüdür. Araç performansının düşmesinden ve motorun hasar görmesinden kaçınmak için benzinin motora uygun bir oktan kalitesine sahip olması gerekmektedir. Motorlarda kullanılacak benzin, motorun yapısına ve teknolojisine göre seçilir.

Oktan sayısı ölçümleri iki şekilde yapılır.
  • Araştırma Oktan Sayısı {ing. RON-Research Octane Number): Bu değer, motorun yüke binmediği ve düşük devirlerde çalıştığı durumdaki vuruntu ölçümüdür.
  • Motor Oktan Sayısı (ing MON-Motor Octane Number): Motor zorlandığında, yük altında olduğu andaki vuruntu ölçümüdür.
Birçok ülkede benzinlerin vuruntu özelliği sayısı, yani gerçek oktan sayısı, yukarıdaki iki değerin toplanarak ikiye bölünmesiyle elde edilir.[1]
Benzinli motorlarda sıkıştırma zamanında silindir içerisindeki yakıt + hava karışımının sıcaklığı sıkıştırmadan dolayı artar. Bu sıcaklık artışından dolayı, karışımın zamanından (buji ateşlenmeden) önce tutuşması vuruntuya neden olur. Vuruntu motorun performansını düşüren ve de ömrünü azaltan bir durumdur.
Vuruntunun olmaması için benzinin daha zor tutuşması sağlanmalıdır. Benzinin "oktan sayısı" ne kadar fazla ise o benzin o kadar zor tutuşur. Bu yüzden yüksek oktanlı benzin vuruntuya karşı daha dirençlidir.
Aynı zamanda benzinin zor tutuşması (yani oktan sayısının gereğinden fazla olması) da istenmeyen bir durumdur. Çünkü bujinin ateşlendiği anda benzinin tutuşması istenir. Oktan sayısı ne kadar fazla ise benzinin gerektiği anda tutuşması o kadar zor ya da geç olur. Bu da motorun performansını düşüren bir durumdur.
Örneğin araçların kitaplarında şöyle bir şey yazar "minimum 95 oktanlı, kurşunsuz benzin kullanılmalıdır". Bu, o aracın 95 oktanlı benzin ile vuruntusuz çalışmaya başladığını ifade eder. O arabada 98 oktanlı benzin de kullanabilirsiniz ama motorun performansı 95 oktana göre daha düşük olacaktır.
Piyasada "ne kadar yüksek oktanlı benzin kullanılırsa motorun peformansı o kadar artar" gibi yanlış bir düşünce var. Sayının artması insanlarda psikolojik olarak performansın da artacağı düşüncesini uyandırıyor. Aksine düşük oktanlı benzin daha performanslıdır ama vuruntuya neden olduğu için motorun performansı düşmektedir.
Sonuç itibariyle, araçların kitabında minimum 95 oktanlı benzin kullanın yazıyorsa 95 oktanlı benzin kullanılmalı. Bundan daha düşüğü ya da fazlası yukarıda belirtilen sebeplerden ötürü motorun performansını düşürmektedir.
Oktan Sayısının Belirlenmesi [değiştir]
 
Oktan sayısının belirlenmesi için benzin örneği, tek silindirli özel bir deney motorunda farklı sıkıştırma oranlarında kontrollü şartlarda yakılır.
Daha sonra bu deney motorunda, izooktan ve normal heptan karışımı ile hazırlanan deney örneği de eşit şartlarda yakılır. Deney karışımından elde edilen sonuçlar benzin örneği ile aynı olana kadar karışım oranları ayarlanır. Bu karışımda izooktan vuruntusuza yakın kalitede yanar, normal heptan ise vuruntuya yol açar.
Benzin örneği ile aynı sonuçları veren izooktan ve normal heptan karışımındaki izooktanın hacimce yüzdesi oktan sayısı olarak tanımlanır. Bir başka deyişle saf izooktanın oktan sayısı 100 kabul edilerek benzin örneğinin oktan sayısı belirlenir.
Oktan sayısı benzinler için 50-110 arasında değişmektedir. 50-75 oktan üçüncü sınıf yakıtlarda, 100-110 oktan ise uçak yakıtlarındaki değerdir. Kullanılan benzin 50 oktan ise, yandıkça patlayacak ve pistonlara çekiçle vuruyormuşçasına bir sarsıntı ile kuvvet uygulanacaktır. İdeal kuvvet, pistonları eşit ve düzenli bir şekilde iten kuvvettir.
Oktan Ayarlayıcı Katkı Maddeleri [değiştir]
 
Benzinin oktan sayısı katkı maddeleri kullanarak artırılabilir. Bu iş için en sık kullanılan madde kurşun tetra-etildir. Kurşun tetra-etil, benzine tümüyle karışıp tamamıyla buharlaşan bir sıvıdır.
Son zamanlarda kurşunlu benzin yerini kurşunsuz benzine bırakmaya başlamış ve yeni üretilen tüm araçlarda katalitik konvertör standart donanım haline gelmiştir.
Asfalt tabanlı ham petrolden üretilen benzin, motorlara parafin tabanlılardan daha az vuruntu yapmaktadır. Bütün benzinler bu iki türün karşımından elde edilir. Karışımları kontrol edilmezse kaliteleri değişir.
Kaynaklar [değiştir]

  • Kimya Mühendisleri Odası basın açıklaması, 03.09.2004